با توجه به سیاست‌‌های افزایش تولید و کمبود ارز به ویژه دلار و یورو در کشور ما، دولت در زمینه واردات کالا به تشکیل گروه‌ها و دسته‌بندی‌هایی پرداخته است. تشکیل این گروه‌های کالایی، در واقع روشی مناسب برای دریافت مجوز برای واردات کالاها و یا جلوگیری از واردات آن‌ها خواهد بود. گروه کالایی تعیین خواهد کرد که واردات یک کالا تا چه اندازه ضرورت داشته و اولویت آن برای دریافت ارز و میزان مالیات برای آن را مشخص می‌کند. کالاهای وارداتی به ۴ دسته کلی گروه کالایی یک، دو، سه و چهار تقسیم می‌شوند. البته گروه کالایی دو خود به ۷ دسته تقسیم شده است و این گروه را با نام گروه کالایی ۲۱ تا ۲۷ نیز می‌شناسند. در این مطلب قصد داریم به بررسی گروه کالایی ۲۱ تا ۲۷ و موارد مربوط به آن بپردازیم.
هدف از اولویت‌بندی کالاهای گمرکی چیست؟
تمام بازرگانانی که در حوزه واردات و صادرات فعالیت دارند، باید از مقررات و قوانین این تجارت اطلاعات و آگاهی کاملی داشته باشند. چگونگی اولویت‌بندی کالاهای گمرکی از جمله موضوعاتی محسوب می‌شود که آگاهی از آن بسیار ضروری خواهد بود. چرا که تخصیص ارز و میزان تعرفه‌های وارداتی مطابق با این اولویت‌بندی بوده و مقدار آن برای هر گروه کالایی وارداتی تفاوت دارد.
در واقع دولت، این اولویت‌بندی برای کالاها را با توجه به شرایط و سیاست تجاری و اقتصادی کشور انجام داده و این امر به منظور پیشگیری از خروج بیش از حد ارز و همچنین کنترل نرخ آن صورت گرفته است.
نحوه دستهبندی کالاهای گمرکی به چه صورت است؟
همانطور که در بالا نیز به آن اشاره شد، کالاهای گمرکی به ۴ گروه اصلی اولویت‌بندی و تقسیم می‌شوند که در ادامه به توضیح آن می‌پردازیم:
گروه کالایی اول شامل کالاهای اساسی
کالاهای موجود در این گروه شامل محصولاتی اساسی است که برای نیاز اصلی جامعه بسیار حیاتی و ضروری بوده و نبود این کالاها می‌تواند در بازار داخل بحران‌های زیادی ایجاد کند. ارز این گروه از کالاهای وارداتی از محل درآمدهای حاصل از فروش نفت تأمین شده و دارای بیشترین اولویت تخصیص ارز هستند. کالاهایی که در این گروه قرار می‌گیرند، هر ساله تغییر کرده و از مهم‌ترین و اصلی‌ترین کالاهای موجود در این گروه باید به محصولاتی چون گندم و جو، انواع حبوبات، برنج، نهاده‌های دامی، روغن خوراکی، انواع گوشت، برخی لوازم بهداشتی، لاستیک و … اشاره کرد.
گروه کالایی دوم شامل مواد اولیه، کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای
گروه کالایی دوم یا گروه کالایی ۲۱ تا ۲۷ که شامل کالاهایی خواهد بود که با هدف استفاده در کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولیدی وارد می‌گردند. به طور معمول کالاهای این گروه، شامل کالاهای تولیدی، مواد اولیه و ابزار هستند و به صورت هر ساله و مطابق با اولویت نیازهای داخلی کشور، تغییر خواهند کرد. تأمین ارز گروه کالایی دوم نیز از محل صادرات پتروشیمی و مواد معدنی و فولاد بوده و در واقع شرکت‌های پتروشیمی، فولادی و معدنی مستلزم ارائه ارز خود در سامانه نیما هستند. از نمونه کالاهای وارداتی این گروه باید به مواد اولیه تولیدی‌ها، ماشین آلات نساجی، ماشین‌آلات خطوط تولید و ماشین آلات صنعتی اشاره نمود.
گروه کالایی سوم شامل کالاهای مصرفی
گروه کالایی سوم، در اولویت بندی کالاهای گمرکی، به گروه کالاهای مصرفی شناخته می‌شوند. این کالاها شامل آن دسته از کالاهایی است که هر چند نیاز جامعه هستند، ولی ضرورت و اولویت آن‌ها در حد ضرورت محصولات موجود در گروه یک نخواهد بود. امکان تولید این کالاها در ایران وجود نداشته و نیاز به آن‌ها در کشور بسیار احساس می‌شود. ارز کالاهای گروه سوم، از محل درآمدهای ناشی از صادرات سامانه نیما حاصل نشده و این گروه مشمول ارز نیمایی نخواهند شد. در حقیقت واردکننده کالاهای گروه سوم باید این محصولات را از طریق ارز آزاد خریداری نماید.
گروه کالایی چهارم شامل کالاهای ممنوعه
گروه کالایی چهارم، در واقع شامل کالاهای ممنوعه‌ای هستندکه گمرک کشورمان از ورود این کالاها به کشور جلوگیری کرده و در نتیجه هیچ ارزی هم به این اقلام تعلق نخواهد گرفت. برخی از محصولات این گروه از کالاها، در ایران نیز تولید می‌شوند و بعضی دیگر از کالاهای وارداتی این گروه، مانند آدامس، عروسک و اسباب‌بازی، جزو کالاهای ضروری قرار نمی‌گیرند. بنابراین در صورتی که شما قصد دارید که این گروه از کالاها را طریق گمرک به کشور وارد کنید، توصیه می شود در برنامه تجارت خود تجدید نظر کنید. برخی از کالاهای گروه چهارم شامل محصولاتی چون برخی میوه‌ها، اسب مسابقه، ژل تزریقی، سلاح گرم و سرد، نوشیدنی‌های الکی و عینک آفتابی است.
گروه کالایی ۲۱ تا ۲۷ شامل چه کالاهایی می‌شود؟
همانطور که در بالا اشاره شد، گروه کالایی ۲۱ تا ۲۷، شامل آن دسته از کالاهای واسطه‌ای است که به جهت تولید سایر کالاها مورد استفاده قرار خواهد گرفت. در ادامه به توضیح زیر گروه کالایی دوم خواهیم پرداخت:
گروه ۲۱
زیر گروه ۲۱، اولویت‌دارترین محصولات در این دستهبندی به شمار می‌آیند. این گروه شامل مواردی چون انواع لوازم تولید و مواد اولیه همچون بذر و نهال، مواد اولیه شیمیایی، مواد اولیه دارویی، تجهیزات و ماشین‌آلات صنعتی، قطعات یدکی و لوازم جانبی، و… خواهند بود. این محصولات برای تولید داخلی بسیار حائز اهمیت و ضروری هستند و به همین علت با این گروه همچون گروه اول رفتار شده و به آن‌ها ارز دولتی تعلق خواهد گرفت.
گروه ۲۲
گروه ۲۲ شامل آن دسته از مواد اولیه تولیدی است که یا معادل ایرانی ندارند و یا تولید داخلی آن‌ها پاسخگوی نیاز بازار نخواهد بود. از این محصولات باید به برخی از مواد اولیه دارویی، مواد اولیه نساجی خاص، پودر فلاکس، بعضی از قطعات و تجهیزات خاص صنعتی و… اشاره کرد.
گروه های ۲۳ و ۲۴
گروه‌های ۲۳ و ۲۴ شامل کالاهای واسطه‌ای خواهند بود که به آن‌ها ارز ۳۸۴۰۰ تومانی تعلق می‌گیرد. لازم به ذکر است که اولویت‌بندی این زیر گروه به صورت مداوم در حال تغییر بوده و به فاکتورهایی مانند وضعیت تولید داخلی برای آن کالای مورد نظر بستگی خواهد داشت. از محصولات این دسته باید به مواد اولیه نساجی، مواد اولیه کشاورزی، مواد اولیه واسطه‌ای جهت تولید محصولات پتروشیمی و همچنین واسطه‌ای به منظور تولید لوازم خانگی اشاره نمود.
گروه های ۲۵، ۲۶ و ۲۷
کالاهای موجود در این زیر گروه، شامل کالاهای واسطه‌ای است که جزو کالاهای لوکس نبوده و تخصیص ارز نیما به این گروه، بستگی به شرایط اقتصادی کشور دارد. از جمله محصولات این زیر گروه، مواد اولیه برای تولید اسباب‌بازی، مواد اولیه و واسطه‌ای در صنایع تبدیلی کشاورزی و … است.
تخصیص ارز برای گروه کالایی ۲۱ تا ۲۷
تخصیص ارز برای انواع کالای وارداتی طبق اولویت‌بندی کالاهای گمرکی بوده و ارزهای تخصیصی شامل ۴ روش زیر خواهد بود:
- ارز نیمایی
- ارز بانکی
- ارز اشخاص
- ارز حاصل از صادرات
واردات گروه کالایی ۲۱ تا ۲۷ یا همان گروه دوم، از محل ارزهای صادراتی مواد غیرنفتی مانند مواد پتروشیمی، فولاد و مواد معدنی در سامانه ارز نیمایی استفاده می‌شود. ارز نیمایی به ارزی گفته می‌شود که تهیه آن از طریق سامانه نیما امکان‌پذیر خواهد بود. در سامانه نیما، واردکننده و صادرکننده، کالاهای مجاز خود را به شکل مجازی خرید و فروش می‌کنند.
در واقع اولویت جهت تخصیص ارز در گروه کالایی دوم، به زیر گروه کالا یعنی هر یک از گروه‌های کالایی ۲۱، ۲۲، ۲۳، ۲۴، ۲۵، ۲۶ و ۲۷ بستگی دارد. در حقیقت ارز اختصاص یافته به هر کدام این گروه‌ها، قوانین خاص خود را خواهد داشت.
دیدگاه خود را بنویسید