اگر بخواهیم کوتاه و مختصر مفهوم کوتاژ را بگوییم، به مرحلۀ ثبت اظهارنامۀ کالا در گمرک کوتاژ یا Cottage می‌گویند. اما به بیانی مفصل‌تر، زمانی که کالایی به منظور واردات یا صادرات آمادۀ ترخیص از گمرک می‌شود، لازم است که اظهارنامۀ آن کالا در سیستم مکانیزۀ گمرک ثبت شود. با ثبت اظهارنامۀ کالا در گمرک بلافاصله سامانۀ ELP یا Electronic Packing List اظهارنامه را قفل می‌کند، به این عمل کوتاژ می‌گویند. همزمان با کوتاژ، یک شمارۀ ویژه و منحصربفرد نیز به اظهارنامه اختصاص می‌یابد، این شمارۀ یکتا را، شماره کوتاژ می‌نامند. البته گاهی اوقات به شمارۀ ذکر شده شماره سریال کوتاژ، سریال اظهارنامه یا شماره نقل‌قول نیز می‌گویند.

حال که با معنای کوتاژ آشنا شدیم، درک مفهوم کوتاژ‌ صادراتی امری بدیهی است. در واقع زمانی که اظهارنامۀ کالاهای صادراتی، کوتاژ شود، آن را کوتاژ صادراتی می‌نامند. از طرفی دیگر کوتاژ وارداتی نیز برای واردات کالا استفاده می‌شود.

کاربردهای کوتاژ کدامند؟

شما برای پیگیری مراحل ترخیص کالا و روند کار به شماره کوتاژ نیاز دارید. در واقع می‌توانید از زمانی که کالا در گمرک بارگیری می‌شود تا زمان ترخیص آن، با استفاده از شماره کوتاژ آن را پیگیری کنید.

داشتن سریال کوتاژ در شرایط زیر ضروری است:

  1. اخذ و پیگیری مجوزهای لازم تا زمان حمل و قبل از خروج کالا از گمرک
  2. بازبینی کالا در هنگام ورود یا خروج از گمرک
  3. پیگیری و رصد فرآیند ترخیص کالا در تمامی مراحل
  4. برای اعتراض یا شرکت در کمیسیون‌های گمرکی
  5. هنگام رفع تعهد ارزی صادرکننده

چگونه شماره کوتاژ را دریافت کنیم؟

همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم، برای دریافت شماره کوتاژ باید اظهارنامه کالا را در گمرک ثبت کنید. با اظهار کالا در سیستم مکانیزه گمرک و کوتاژ آن به‌وسیلۀ سامانۀ EPL، در مرحله آخر و پس از تأیید، شماره منحصربفرد و یکتایی دریافت خواهید کرد. این شماره اختصاصی، شماره کوتاژ محمولۀ شماست. شماره کوتاژ در اظهارنامه نیز ثبت می‌شود و در صورت پرینت اظهارنامه می‌توانید این شماره در قسمت بالای آن مشاهده کنید.

پس از آن می‌توانید با ورود به سامانه و با استفاده از شماره کوتاژ، کالای خود را رهگیری کنید.

اگر در زمینۀ ثبت اظهارنامه و دریافت کوتاژ نیاز به راهنمایی بیشتری دارید، متخصصین و کارشناسان ما در شرکت بازرگانی آستریا آمادۀ هر نوع کمک و مشاوره برای شما هستند.

کوتاژ صادراتی و کاربرد آن در رفع تعهد ارزی

همانطور که گفتیم یکی از کاربردهای کوتاژ صادراتی رفع تعهد ارزی است. قبل از اینکه این موضوع را موشکافی کنیم لازم است مختصر بحثی در رابطه با تعهد ارزی داشته باشیم.

تعهد ارزی چیست و رفع تعهد به چه معناست؟

تعهد ارزی مربوط به صادرکننده بوده و موظف است پس از صادرات کالا، ارز حاصل از صادرات را به چرخۀ اقتصادی کشور برگرداند. در این صورت صادرکنندگان می‌توانند به روش‌های زیر برای رفع تعهد ارزی خود اقدام کنند:

اول: ارز حاصل از صادرات به صورت حواله در سامانه نیما برای فروش عرضه شود.

دوم: بازپرداخت تسهیلات ارزی با استفاده از ارز حاصل از صادرات

سوم: ارز حاصل از صادرات را به‌صورت اسکناس در بانک‌ها و صرافی‌های مجاز به فروش رساند.

چهارم: واردات کالا در قبال صادرات از طریق صادرکننده یا شخص ثالث

کوتاژ صادراتی در رفع تعهد ارزی

همانطور که اشاره کردیم، یکی از روش‌های رفع تعهد ارزی واردات در برابر صادرات است. در این حالت صادرکننده می‌تواند شخصاً برای واردات اقدام کند یا با واگذاری کوتاژ صادراتی، رفع تعهد ارزی را به به شخص ثالث بسپارد. در هر دو صورت داشتن سریال کوتاژ صادراتی ضروری است.

اگر صادرکننده، خود قصد واردات کالا را دارد، کافیست به بانک عامل مراجعه کند و با ارائه پروانه صادراتی، برای تأمین ارزی که نیاز دارد اقدام کند.

و چنانچه تصمیم به واگذاری کوتاژ صادراتی دارد، لازم است که پروانه صادراتی خود را در اختیار واردکننده قراردهد. صادرکننده و واردکننده با حضور در سامانۀ نیما می‌توانند کوتاژ و پروانه صادراتی را خرید و فروش کنند.

لازم به ذکر است که واگذاری کوتاژ و پرونده صادراتی کاملاً توافقی بین صادرکننده و واردکننده انجام می‌شود. این عملیات در سامانه مکانیزه گمرک ثبت نخواهد شد و خارج از آن انجام می‌شود.

پس از واگذاری کوتاژ‌ صادراتی و انتقال وجه ریالی، واردکننده می‌تواند به منظور تأمین ارزی که نیاز دارد، به بانک عامل مراجعه و  با ارائه اطلاعات پرونده صادراتی ارز مدنظر را دریافت کند.

مزایای استفاده از کوتاژ صادراتی برای واردات از چین

استفاده از کوتاژ صادراتی برای واردات از چین، مزایای متعددی برای واردکنندگان دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:

  • کاهش هزینه‌های گمرکی
  • تسریع در فرآیند ترخیص کالا
  • کاهش ریسک
  •  امکان واردات کالاهای خاص
  • صرفه‌جویی در زمان و هزینه

هدف از کوتاژ در تجارت بین‌المللی

در واقع هدف از اختصاص شماره کوتاژ به محموله‌های بار، ثبت تمامی اطلاعات مربوط به کالاهای صادراتی و وارداتی است. علاوه بر اینکه با این شمارۀ یکتا می‌توان به راحتی کالاها را رهگیری و رصد کرد. ازآنجایی که برای دریافت این شماره یکتا لازم است که اظهارنامه کالا در سیستم گمرک ثبت شود، گمرک می‌تواند به سادگی و کاملاً متمرکز بر صادرات و واردات کالا نظارت داشته باشد. علاوه بر آن هم‌خوانی محمولۀ بار با آنچه که اظهار شده و روند ترخیص و عملیات حمل‌ونقل کالا با شماره سریال کوتاژ امکان‌پذیر است.

سخن پایانی؛ کوتاژ صادراتی و بازرگانی بین‌المللی

همانطور که در این مطلب خواندیم، برای دریافت کوتاژ باید اظهارنامه کالا را در گمرک ثبت کنیم. یکی از مهم ترین کاربردهای کوتاژ علاوه بر پیگیری کالا و رصد روند کار، رفع تعهد ارزی صادرات است. در این نوشته این مباحث را شرح دادیم. امیدواریم با خواندن آن، ابهامات شما در این‌باره رفع شده باشد. اما اگر نکته‌ای ناگفته مانده یا احساس می‌کنید نیاز به اطلاعات بیشتر و تخصصی‌تر در این زمینه دارید، تیم ترخیص پدیا با سابقه در امر تجارت بین‌المللی و گمرکات در کنار شماست.